Nieuwe governance structuur voor Nederlandse Waddenzee
In het regeerakkoord van het derde kabinet Rutte (oktober 2017) is opgenomen dat er één beheerautoriteit komt voor de Waddenzee. Die beheerautoriteit moet een integraal beheerplan uitvoeren, waardoor betere bescherming van natuurgebieden gecombineerd wordt met beter visbeheer. De ministeres van LNV en IenW hebben een onafhankelijke verkenning laten uitvoeren. Die bestond uit een probleemanalyse en de formulering van varianten voor de beheerautoriteit waarvoor de volgende kaders zijn meegegeven:
• een herkenbare en aanspreekbare organisatievorm van de beheerautoriteit die gezaghebbend en slagvaardig is;
• scheiding tussen beleid en uitvoering;
• geen verschuiving van verantwoordelijkheden, er kan geen sprake zijn van centralisatie of decentralisatie van taken;
• een samenhangende en planmatige aanpak van natuur- en visbeheer waarin alle aspecten van het beheer (natuur, vis, water) samenkomen incl. de taken die voortvloeien uit het Unesco Werelderfgoed Waddenzee.
Het bleek algemeen gedragen dat zowel aan de beleidskant als aan de uitvoeringskant verbeterslagen mogelijk en nodig zijn in het waddengebied.
Op basis van de verkenning stellen beide ministers een wijziging van de governance de Waddenzee voor waarbij zowel de coördinatie van het waddenbeleid als die van het Waddenzee beheer wordt versterkt. De nieuwe governancestructuur bestaat uit drie pijlers: het Bestuurlijk Overleg Wadden, het Omgevingsberaad en de Beheerautoriteit Waddenzee.
Onder leiding van de minister van IenW wordt een Bestuurlijk Overleg Wadden ingesteld dat is gericht op strategische besluitvorming ten aanzien van het Waddenbeleid. Deelnemers zijn de ministeries van IenW en LNV, de waddenprovincies, de kust- en eilandgemeenten en waterschappen en de voorzitter van het nieuw in te stellen Omgevingsberaad Wadden.
Het Omgevingsberaad Wadden staat onder leiding van de Commissaris van de Koning. Aan dit beraad nemen deel gebruikers en belangenorganisaties. Het beraad wordt gebruikt om beleidsvoorstellen te toetsen of de agenderen.
Er wordt onder leiding van het ministerie van LNV een Opdrachtgeversoverleg Beheerautoriteit Waddenzee ingesteld bestaande uit de ministeries IenW en LNV en de waddenprovincies. Deze partijen zijn formeel opdrachtgever en/of bevoegd gezag voor het water-, natuur- en visserijbeheer van de Waddenzee. Aan opdrachtnemerskant wordt een compacte eenheid ingesteld onder leiding van twee directeuren. Die eenheid staat los van de bestaande beheerorganisaties. Tezamen vormen het opdrachtgeversoverleg en de compacte eenheid de beheerautoriteit. De directeuren krijgen als opdracht om een samenwerkingsovereenkomst op te stellen, waar opdrachtgevers, de directeuren en beheerders afspraken maken over doelen, werkwijze en taken. De directeuren krijgen de opdracht om de samenwerking en afstemming tussen de beheerders te bevorderen door de opstelling van een meerjarig integraal beheerplan Waddenzee te coördineren en de voortgang en uitvoering daarvan te monitoren. Na vier jaar wordt een evaluatie uitgevoerd en wordt tevens nagegaan of organisatorische aanpassingen gewenst zijn.