Archief van de Holocene geschiedenis

Ongeveer 8.000 jaar geleden begon de postglaciale zeespiegelstijging te vertragen, van 1,25 m naar 0,14 m per honderd jaar. Daardoor kon de Waddenzee ontstaan. Dit grootste samenhangende waddengebied van de gematigde klimaatzone vormde zich met een zeewaartse barrière van duineilanden en zandplaten en een landwaarts gericht gebied van wadplaten en kwelders.

Het huidige landschap boven en onder de zeespiegel is bijna volledig het resultaat van de laatste drie ijstijden en de fases ertussen (de interglaciale fasen), inclusief de huidige. Waarschijnlijk zijn in de eerdere interglaciale perioden eveneens kustgebieden ontstaan die vergelijkbaar zijn met de huidige Waddenzee. Tenminste duiden fossielen op een mariene fauna die vergelijkbaar is met de huidige, en oude kliffen en mariene sedimenten laten zien hoe ver interglaciale zeeën het land waren binnengedrongen.

De mate van zeespiegelstijging en de aanvoer van sediment was niet altijd en overal gelijk. Dit zorgde voor een continue dynamiek in de kustmorfologie van de Waddenzee. Als gevolg daarvan zijn soms delen van de kust aangegroeid, waar de getijden en de golven meer sediment uit het aangrenzende offshore gebied aanvoerden dan nodig was om de zeespiegelstijging te compenseren. Op andere momenten slonk de kust plaatselijk, wanneer de sedimentaanvoer niet in staat was om de zeespiegelstijging bij te benen. De geschiedenis van het Holoceen, wat betreft de zeespiegel, het klimaat en de hiermee correlerende afzettingen, is bewaard gebleven in het stratigrafisch archief van de Waddenzee.

Transgression curve of the average tidal high water in the southern North Sea. K.-E. Behre, 2004.